Dobry rok dla chińskiej gospodarki
W marcu 2022 r. chiński rząd wyznaczył cel wzrostu PKB na poziomie 5-5,5 proc. na rok. W tamtym czasie takie poziomy wzrostu wydawały się całkowicie osiągalne. Ale w ciągu miesiąca pojawił się wariant Omicron, wywołując surowe blokady, które hamując rozprzestrzenianie się koronawirusa, spowodowały poważne szkody po stronie podaży i popytu gospodarki. Tempo wzrostu w Chinach w 2022 roku wyniosło zaledwie 3 procent.
Jednak dziś sytuacja w chińskiej gospodarce wygląda pomyślnie. Po szybkim odejściu rządu od polityki zero COVID w grudniu – a zwłaszcza od połowy ubiegłego miesiąca – gospodarka odżyła. Ta odnowiona witalność była widoczna podczas Święta Wiosny pod koniec stycznia, kiedy ponad 300 milionów Chińczyków wyruszyło w trasę, co oznacza wzrost o 23 procent w porównaniu z zeszłym rokiem.
Istnieją dobre powody, aby spodziewać się znacznie wyższego wzrostu w 2023 r. Po pierwsze, główna stopa procentowa będzie odzwierciedlać niską bazę w 2022 r. Biorąc pod uwagę 4,8-procentowy średni wzrost PKB w latach 2019-22, obliczenia z tyłu koperty sugerują, że Chiny powinny być w stanie osiągnąć wzrost PKB na poziomie około 6 proc. w 2023 r.
Co więcej, Chiny nadal mają duże pole do ekspansywnej polityki monetarnej i fiskalnej. W sferze monetarnej jest miejsce na obniżenie zarówno rezerwy obowiązkowej dla banków, jak i podstawowych stóp procentowych, takich jak siedmiodniowa stopa repo i średnioterminowy instrument kredytowy.
Jeśli chodzi o politykę fiskalną, istnieją powszechne – i uzasadnione – obawy dotyczące wysokiego wskaźnika dźwigni w Chinach. Ale stosunek długu publicznego do PKB pozostaje znacznie niższy niż w większości rozwiniętych gospodarek. Dodajmy do tego szybszy wzrost PKB w Chinach i wysoką stopę oszczędności, a stanie się jasne, że sytuacja fiskalna Chin jest znacznie silniejsza niż w przypadku większości krajów rozwiniętych.
Pytanie brzmi, jak ukierunkować dostępne wsparcie polityczne. Biorąc pod uwagę ponure perspektywy globalne, nie można oczekiwać, że eksport będzie głównym motorem wzrostu w tym roku, mimo że wniesie istotny wkład we wzrost w 2022 r. Popyt konsumpcyjny może wspierać wzrost, jeśli nastąpi silne ożywienie: w 2022 r. konsumpcja końcowa w Chinach przyczyniła się zaledwie do 32,8 procent wzrostu PKB, mimo że odpowiada za około 55 procent PKB. Jednak prawdopodobny wpływ bezpośrednich środków stymulujących popyt konsumencki pozostaje niejasny.
Tam, gdzie ekspansywna polityka fiskalna byłaby przydatna, jest wspieranie inwestycji. Chociaż wkład inwestycji we wzrost PKB znacznie spadł od 2010 r., był głównym motorem wzrostu w 2022 r. Tak, inwestycje w nieruchomości spadły o 10 procent. Ale inwestycje w produkcję i infrastrukturę wzrosły odpowiednio o 9,1 procent i 9,4 procent.
Największą nadzieją Chin dla sektora nieruchomości w 2023 r. jest stabilizacja inwestycji, podczas gdy o inwestycjach produkcyjnych decydować będą głównie siły rynkowe związane z rozwojem przemysłowym i technologicznym. Ale inwestycje infrastrukturalne zasługują na wsparcie fiskalne.
Niektórzy ekonomiści twierdzą, że Chiny już teraz cierpią z powodu nadmiernych inwestycji w infrastrukturę, powołując się na masowe marnotrawstwo i białe słonie. Ale chociaż mają rację, że Chiny dokonały nieefektywnych inwestycji, potrzeby infrastrukturalne kraju nie zostały zaspokojone. Na przykład pandemia uwydatniła słabości chińskiej infrastruktury zdrowia publicznego. Mówiąc szerzej, w porównaniu z krajami rozwiniętymi, luka infrastrukturalna w Chinach (per capita) jest ogromna. Tak więc inwestycje w infrastrukturę są nadal bardzo potrzebne; po prostu musi być lepiej ukierunkowany.
Oczywiście kolejny czarny łabędź, taki jak pandemia, może pokrzyżować aspiracje Chin do wzrostu w 2023 r. Bardziej prawdopodobną przeszkodą jest wzrost inflacji, jak to miało miejsce w większości pozostałych części świata.
W ciągu ostatniej dekady stopa inflacji w Chinach była bardzo niska, a wskaźnik cen konsumpcyjnych wynosił średnio mniej niż 2 procent. Pandemia zadała jednak poważny cios zdolnościom produkcyjnym Chin, a naprawa łańcuchów dostaw i wyeliminowanie wąskich gardeł w produkcji może zająć trochę czasu. W rezultacie podaż może nie być w stanie nadążyć za gwałtownym wzrostem popytu, który towarzyszy ponownemu otwarciu. Wynikająca z tego nierównowaga spowoduje przynajmniej chwilowy wzrost inflacji w tym roku.
Wyższa inflacja ograniczy zdolność rządu do prowadzenia ekspansywnej polityki fiskalnej i monetarnej. Ale priorytetem polityki musi być stabilizacja wzrostu, więc Chiny mogą być zmuszone tolerować stopę inflacji wyższą niż 2-3 procent. Znalezienie właściwej równowagi między wzrostem a stabilnością cen może okazać się kluczowym wyzwaniem dla chińskiego rządu w tym roku.
Ekspansja fiskalna i monetarna nie może rozwiązać problemów strukturalnych Chin. To, co może zrobić, to stworzyć Chinom przestrzeń do wdrożenia kompleksowego programu reform przedstawionego na 18. Kongresie Narodowym Komunistycznej Partii Chin w 2012 roku. Program ten wzywał rząd do"zachęcać, wspierać i kierować rozwojem sektora niepublicznego";"usprawnić system ochrony praw własności"; ustalić podstawę"aby rynek odgrywał decydującą rolę w alokacji zasobów";"wprowadzić nowoczesny system rynkowy, w którym przedsiębiorstwa cieszą się niezależnym zarządzaniem i uczciwą konkurencją"; I"zbudować rząd oparty na prawie i zorientowany na usługi."
Rząd musi działać szybko, biorąc pod uwagę możliwość, że jego przestrzeń do ekspansji makroekonomicznej będzie się kurczyć wraz ze wzrostem inflacji CPI i pojawianiem się innych potencjalnych ograniczeń. Jeśli chińscy przywódcy optymalnie wykorzystają politykę fiskalną i pieniężną oraz będą konsekwentnie dążyć do reform i otwarcia, mogą zapewnić, że rok 2023 będzie bardzo dobrym rokiem.
Jako strażnik dezynfekujący fabrykę drzwi, złapiemy tę dobrą gospodarkę rozwijającą się dynamikę i zaspokoimy popyt krajowy i rozwiniemy popyt zagraniczny.